سیاه شدن روغن موتور یکی از باورهای رایج بین رانندگان است که نشان‌دهنده خرابی روغن محسوب می‌شود. این دیدگاه تا حدودی درست است، اما در واقعیت، سیاه شدن روغن موتور ممکن است دلایل متعددی داشته باشد که همه آنها به معنای خراب شدن روغن نیست. در ابتدا، باید بگوییم که روغن موتور در طول زمان استفاده و به خصوص زمانی که فیلتر روغن کارایی خود را از دست می‌دهد، تغییر رنگ می‌دهد. این پدیده به دلیل تجمع ذرات و کثیفی‌ها در روغن است. با این حال، اگر موتور به خوبی کار کند، روغن موتور نیز می‌تواند سیاه شود. این در واقع به دلیل وجود مواد افزودنی در روغن است که وظیفه پاک‌کنندگی دارند، اما سیاه شدن روغن موتور مقوله پیچیده‌تری است که ما در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت می‌کنیم.
۴ عامل مؤثر در سیاه شدن روغن موتور
۱. جذب دوده:
زمانی که موتور کار می‌کند، دوده‌هایی به وجود می‌آید که در صورت جذب شدن توسط روغن، باعث سیاه شدن آن می‌شوند. این دوده‌ها می‌توانند به طور موقت روغن را تیره کنند، البته تا زمانی که روغن قدرت جذب آنها را داشته باشد.
۲. اکسیداسیون:
اکسیداسیون یکی دیگر از عوامل مؤثر در تغییر رنگ روغن است. زمانی که اکسیژن با مولکول‌های روغن واکنش نشان می‌دهد، این پدیده موجب تجزیه شیمیایی روغن می‌شود و به تیره شدن آن می‌انجامد. مشابه قهوه‌ای شدن سیب بریده، که در اثر تماس با هوا اتفاق می‌افتد.
۳. رسوبات:
روغن موتور در حین کار با هر نوع رسوب و کثیفی که ممکن است روی قطعات موتور تشکیل شده باشد، تماس دارد. رسوبات کربنی معمولاً سیاه هستند و وجود آنها در داخل موتور می‌تواند به سرعت باعث سیاه شدن روغن شود.
۴. مواد افزودنی:
برخی از مواد افزودنی موجود در روغن موتور در برابر گرما و شرایط کاربری مستعد تیره شدن هستند. این مواد ممکن است به تغییر رنگ روغن کمک کنند، حتی زمانی که عملکرد کلی موتور مناسب است.
۴ نشانه سیاه شدن روغن موتور
روغن موتور باید همیشه در حالتی تمیز و کهربایی باشد تا عملکرد عالی موتور تضمین شود. در صورت کثیف شدن روغن، معمولاً رنگ آن تیره و غلیظ می‌شود. تشخیص زمان تعویض روغن از اهمیت بالایی برخوردار است و باید با دقت به نشانه‌های زیر توجه کنید:
۱. صدای ناک زدن موتور
اگر میزان کثیفی روغن موتور افزایش یابد، روغن نمی‌تواند به‌خوبی سطح لغزنده‌ای برای جلوگیری از تماس فلزها ایجاد کند. این موضوع باعث می‌شود فلزات به یکدیگر برخورد کنند و صدای نامطبوعی در موتور ایجاد شود که به آن “ناک زدن موتور” می‌گویند. در صورت شنیدن چنین صداهایی، فوراً روغن موتور را بررسی و در صورت لزوم تعویض کنید تا از آسیب به موتور جلوگیری نمایید.
۲. روشن شدن چراغ چک
چراغ چک روی داشبورد، نشانه‌ای از وجود مشکل در سیستم خودروست. اگر چراغ تعویض روغن روشن شود، باید بلافاصله خودرو را پارک کرده و سطح روغن موتور را بررسی کنید. این علامت هشدار را نباید نادیده گرفت، زیرا عدم توجه به آن ممکن است منجر به آسیب‌های جدی و تعمیرات پرهزینه شود.
۳. بوی روغن سوخته
بوی روغن مخلوط با بوی دود اگزوز یا گاز نشانه‌ای است که نشان می‌دهد موتور خودرو بیش‌ازحد داغ شده و ممکن است روغن نشت کند. این علامت می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین باید سریعاً به مسئله داغ شدن موتور رسیدگی کنید تا از بروز آتش‌سوزی یا آسیب‌های جدی به خودرو جلوگیری شود.
۴. خروج دود از اگزوز
دود خروجی از اگزوز می‌تواند علامتی از سیاه شدن روغن موتور باشد. اما این نشانه همچنین ممکن است به معنای نشت روغن یا نقص در موتور باشد. برای تشخیص دقیق مشکل، بهتر است به یک مکانیک با تجربه مراجعه کنید.
علائم هشدار در زمینه تغییر رنگ روغن موتور
در زمان خرابی روغن موتور، رانندگان ممکن است با چندین نشانه و علامت مشهود مواجه شوند که می‌تواند هشدار دهنده مشکلات جدی در سیستم موتور خودروی آنها باشد. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.
۱. رنگ و بافت غیرعادی روغن:
اگر مشاهده کردید که روغن موتور شما شیری، کف آلود یا کرم رنگ است، این می‌تواند نشان دهنده نشتی واشر سر باشد. همچنین، اگر خودروی شما به طور غیرعادی از مایع خنک کننده خود از دست می‌دهد و دود سفید از اگزوز شما خارج می‌شود، این نشانه‌ها می‌توانند به یک مشکل جدی اشاره کنند.
۲. روغن تیره و غلیظ:
وقتی روغن موتور شما تیره و غلیظ به نظر می‌رسد، این می‌تواند نشان‌دهنده خرابی روغن باشد. در این وضعیت، روغن شما کثیف و آلوده محسوب می‌شود، که ممکن است به دلیل شرایط رانندگی سخت یا عدم تعویض منظم روغن رخ دهد. در چنین مواردی، تعویض فوری روغن ضروری است.
۳. آلودگی آب:
اگر روغن موتور دارای بافت کرمی یا کفی است، این می‌تواند به آلودگی آب اشاره کند. اگر در عین حال، دود سفید از اگزوز تولید نمی‌شود و سطح مایع خنک کننده کاهش نیافته است، این نشان‌دهنده آلودگی آب در روغن است.
۴. آلودگی به بنزین:
در صورتی که روغن موتور شما به بنزین آلوده باشد، ممکن است تغییر رنگ واضحی مشاهده نکنید. در این حالت، بوی بنزین می‌تواند نشانه‌ای باشد که به شما هشدار می‌دهد روغن شما آغشته به بنزین است.
۵. چراغ تعویض روغن:
یکی از نشانه‌های بارز نیاز به تعویض روغن، روشن شدن چراغ تعویض روغن در داشبورد است. این چراغ به شما اطلاع می‌دهد که روغن کافی در سیستم وجود ندارد. همچنین، چراغ چک موتور نیز می‌تواند در موارد جدی روشن شود و نشانه دهنده وجود مشکل در موتور باشد که ممکن است ناشی از روغن‌کاری ناکافی باشد.
نکات مهم در زمینه تعویض روغن موتور برای جلوگیری از سیاه شدن آن
- فواصل زمانی مشخص: بسیاری از تعمیرکاران و متخصصان بر این باورند که بهترین زمان برای تعویض روغن موتور، هر ۱۲ هزار کیلومتر یا هر سال یک بار است. این فواصل زمانی به شما کمک می‌کند تا روغن موتور در وضعیت بهینه‌ای قرار داشته باشد و از سیاه شدن آن جلوگیری شود.
- بازدید دوره‌ای: توصیه می‌شود هر ۱ تا ۲ ماه یک بار روغن موتور و وضعیت آن را مورد بررسی قرار دهید. این اقدام می‌تواند به شناسایی زودهنگام مشکلات کمک کند و از آسیب‌های جدی به موتور جلوگیری کند.
- اثر شرایط محیطی: عواملی مانند شرایط آب و هوایی، تعداد استارت‌های خودرو و مدت زمان رانندگی در ترافیک تأثیر مستقیمی بر روی کیفیت روغن دارند. به عنوان مثال، رانندگی در آب و هوای گرم یا سرد ممکن است زمان تعویض روغن را سریع‌تر جلو بیاندازد.
- بررسی رنگ و قوام روغن: رنگ و وضعیت روغن موتور می‌تواند اطلاعات زیادی درباره سلامت آن به شما بدهد. اگر روغن موتور سیاه یا قیمتی شده است، این نشان دهنده آلودگی و نیاز به تعویض آن است.
- رانندگی در ترافیک: اگر زیاد در ترافیک رانندگی می‌کنید یا مسافت‌های کوتاه را طی می‌کنید، روغن موتور سریع‌تر دچار فساد می‌شود. در این حالت، لازم است زمان تعویض روغن را کاهش دهید.
جمع بندی
ما در این مقاله در طهران موتور در مورد سیاه شدن روغن موتور و دلایل آن صحبت کرده همچنین علائم هشدار را نیز برای شما بیان کرده‌ایم. بهتر است برای جلوگیری از هرگونه مشکل در زمان مقرر نسبت به تعویض روغن موتور خود اقدام نمایید. همچنین در صورت بروز هرگونه مشکل نیز می‌توانید با کارشناسان ما در طهران موتور در تماس باشید.
